नेपालबाट मालवस्तु भारत बाहेक तेस्रो मुलुकमा निकासी गर्दा निम्न कागजातहरु प्रज्ञापन पत्र साथ पेश गर्नुपर्नेछ ।

पेश गर्नुपर्ने कागजातहरु

प्रतितपत्र वा अग्रिम भुक्तानीः

• निर्यातकर्ताको नाम र ठेगाना एवं विदेशस्थित आयात कर्ताको नाम र ठेगाना स्पष्ट रुपमा उल्लेख गरिएको हुनुपर्नेछ ।
• निर्यात गरिने मालवस्तुको नाम, परिमाण, मूल्य एवं प्रति इकाइ मूल्य स्पष्ट रुपमा उल्लेख गरिएको हुनुपर्नेछ ।
• मालवस्तु चलान गरिसक्नु पर्ने अन्तिम अवधि र माल चलान गरिने ठाउं स्पष्ट रुपमा उल्लेख गरिएको हुनुपर्नेछ ।
• प्रतितपत्र नम्वर र मिति स्पष्ट रुपमा उल्लेख गरिएको हुनुपर्नेछ ।
• वैङ्कको आधिकारिक अधिकारीको दस्तखत र वैङ्कको छाप स्पष्ट रुपमा उल्लेख गरिएको हुनुपर्नेछ ।
• अग्रिम भुक्तानीको प्रमाणवाट निर्यात गरिने भए निर्यात गर्नेको नाम ठेगाना र अग्रिम भुक्तानी पठाउनेको नाम ठेगाना स्पष्ट रुपमा उल्लेख गरिएको हुनुपर्नेछ ।
• निर्यात गरिन लागेको मालवस्तुको मूल्य र अग्रिम भुक्तानीमा उल्लेखित रकम प्रयाप्त छ, छैन स्पष्ट रुपमा उल्लेख गरिएको हुनुपर्नेछ ।
• अग्रिम भुक्तानीको प्रमाणपत्र जारी भएको मितिले ६ महिनाभित्र छ, छैन स्पष्ट रुपमा उल्लेख गरिएको हुनुपर्नेछ ।
• अग्रिम भुक्तानीको प्रमाणपत्रमा निर्यात गरिने सामानको नाम स्पष्ट उल्लेख गरिएको छ, छैन स्पष्ट रुपमा उल्लेख गरिएको हुनुपर्नेछ ।

विजक (Invoice)

• मालसामान निर्यात गर्ने र मालसामान खरिद गर्ने विदेशी क्रेताको नाम प्रतितपत्र वा अग्रिम भुक्तानी वमोजिम छ, छैन स्पष्ट रुपमा उल्लेख गरिएको हुनुपर्नेछ ।
• मालवस्तुको नाम परिमाण मूल्य एवं इकाइ मूल्य स्पष्ट उल्लेख छ, छैन स्पष्ट रुपमा उल्लेख गरिएको हुनुपर्नेछ ।
• प्रतितपत्रको नम्वर र मिति विजकमा स्पष्ट रुपमा उल्लेख गरिएको हुनुपर्नेछ ।
• विजक निर्यातकर्तावाट जारी गरिएको र जारी गर्नेको दस्तखत एवं छाप स्पष्ट रुपमा उल्लेख गरिएको हुनुपर्नेछ ।

उत्पत्तिको प्रमाणपत्र (Certificate of Origin)

• सामान निर्यात गर्ने र आयात गर्नेको नाम र ठेगाना स्पष्ट रुपमा उल्लेख गरिएको हुनुपर्नेछ ।
• सामानको नाम र परिमाण स्पष्ट रुपमा उल्लेख गरिएको हुनुपर्नेछ ।
• प्रतितपत्रको माध्यमवाट निकासी हुनेमा प्रतितपत्रको नम्वर र मिति स्पष्ट रुपमा उल्लेख गरिएको हुनुपर्नेछ ।
• नेपालको उद्योग वाणिज्य महासंघ, संघ वा निजले अधिकार दिएको निकाय वा च्याम्वर अफ कमर्सद्वारा निर्धारित ढांचामा जारी गरिएको र तोकिएको अधिकारीले दस्तखत स्पष्ट रुपमा वुझीने गरी गरिएको हुनुपर्नेछ ।
• निर्यात हुने मालवस्तुको भन्सारको शर्ीष्ाक/उपशर्ीष्ाक स्पष्ट रुपमा उल्लेख गरिएको हुनुपर्नेछ ।

कुनै निकायको सिफारिसवाट मात्र निकासी गर्न पाइनेमा त्यस्तो सिफारिस,

सम्वन्धित निकायको सिफारिस

मालवस्तु निकासी गर्दा कुन मालवस्तुको कुन निकायवाट सिफारिस लिन आवश्यक पर्छ भन्ने सम्वन्धमा भन्सार निर्देशिका २०५७ को न. ३.९.२ माउल्लेख भएकोले सो वमोजिमको कागजात अनिवार्य रुपले प्रज्ञापन पत्र साथ पेश गराउनु पर्छ ।

सी. टी. डी. वा एयर वे विल

जि. एस. पी. सुविधा लिनु पर्नेमा जि. एस. पी. फाराम

जि. एस. पी. फाराम

जि.एस. पी. फाराम सहित निकासी गरिने माल वस्तुको भन्सारको शर्ीष्ाक/उपशर्ीष्ाक ठिकसंग उल्लेख गर्ने र कच्चा पदार्थ प्रयोग भएको आधार उल्लेख गर्नुपर्ने अल्फावेट ठीकसंग उल्लेख गर्ने र जि. एस. पी. को पृष्ठ भागमा हेरी उक्त नियमसंग मिल्ने किसिमले मात्र अल्फावेट उल्लेख गर्न विशेष ध्यान दिनु होला ।

भिसा (VISA) आवश्यक पर्नेमा

तयारी पोशाक निकासी गर्न भिसा लिनु पर्ने मुलुकहरुको लागि जारी भएको भिसाको म्याद भित्रै उक्त सामान निकासी भई सकेको हुनुपर्ने भएकोले तयारी पोशाक उद्योगले उक्त मुलुकहरुमा निर्यात गर्दा भिसा लिए नलिएको र भिसा लिएकोमा म्याद वांकी छ, छैन हर्ेर्नु पर्दछ । कागजात अध्ययन गर्ने कार्य पूरा भएपछि ठीक पाइएमा तेस्रो मुलुकवाट पैठारी हुने मालवस्तुको भौतिक परीक्षणका लागि तोकिएको कार्यविधि अनुसार भौतिक परीक्षण सम्पन्न गर्नु पर्दछ ।

र्फम दर्ता प्रमाण पत्र,
मु.अ. करमा दर्ता भएको स्थायी लेखा नम्वर ९एब्ल्०,
भन्सार एजेण्ट नियुक्ति गरेकोमा त्यस्तो एजेण्ट नियुक्ति पत्र,
तयारी पोशाक निकासी गर्दा कपडाको खपत अनुपातको सिफारिस,

Cash against Ducument (CAD) को आधारमा निकासी गरिने मालवस्तुमा प्रतित पत्र आवश्यक पर्दैन तर, यस्तो अनुमति राष्ट्र वैङ्कले दिएको हुनु पर्दछ । साथै कुनै व्यक्तिले आफूले प्रयोग गरेका निजी प्र्रयोगका सामानहरु निकासी गर्दा वा महसुल सुविधा वा कुटनैतिक सुविधा अर्न्तर्गत निकासी गरिने मालवस्तुहरु वा आयोजनाहरुले आयोजनाको अवधि समाप्त भएपछि फिर्ता लैजाने सामानहरु एवं मर्मतको लागि विदेश लैजाने मालवस्तुहरु निकासी गर्दा माथि लेखिएका सबै कागजातहरु पेश गर्नु पर्दैन र वस्तु विनिमय अर्न्तर्गत निकासी हुने सामानको प्रकृति अनुसारका कागजातहरु पेश गर्नु पर्दछ । त्यसरी पेश गर्नुपर्ने कागजातहरुका सम्वन्धमा देहायमा उल्लेख गरिएको छ ।

नेपालवाट भारत निकासी गरिने मालवस्तुका सम्वन्धमा अपनाउनु पर्ने कार्यविधि

नेपालवाट मालवस्तु भारत निकासी गर्दा तेस्रो मुलुकमा निकासी गरिने मालवस्तुहरुको लागि पेश गर्नुपर्ने कागजातहरुका तुनलामा केही कम छन् । मालवस्तु व्यापारिक प्रयोजनको लागि भारत निकासी गर्दा प्रज्ञापन पत्र साथ निम्न कागजातहरु पेश गरिएको हुनु पर्दछ ।

आवश्यक कागजातहरुः

• मालवस्तुको विजक (Invoice)
• प्याकिङ्ग लिष्ट
• उत्पत्तिको प्रमाण पत्र
• इजाजत पत्र अनुसार निकासी गर्न पाउनेमा त्यस्तो इजाजत पत्र (License)
• कुनै निकायको सिफारिस अनुसार निकासी गर्न पाउनेमा त्यस्तो निकायको सिफारिस
• अन्तःशुल्क लाग्ने वस्तु निकासी गर्दा सम्वन्धित आन्तरिक राजस्व कार्यालयको सिफारिस
• र्फम वा उद्योग रजिष्ट्रशनको प्रम्ाण पत्र
• मु.अ. कर दर्ता स्थायी लेखा नम्वर
• भन्सार एजेण्ट नियुक्ति गरेकोमा त्यस्तो नियुक्ति पत्र ।

भंन्सार ऐन २०६४ वमोजिम भारतमा मालवस्तु निकासी गर्दा वैकिङ्ग प्रणाली अनिवार्य नगरिएकोले निकासी गर्दाको अवस्थामा निर्यातकर्ताले स्वेच्छाले पेश गरेमा वाहेक अरु अवस्थामा वैकिङ्ग कागजात आवश्यक पर्देन । पासवुक सुविधा अर्न्तर्गत वा वण्डेड वेयर हाउसको सुविधामा कच्चा पदार्थ पैठारी गरी तयारी वस्तु निकासी गर्दा तत्काल वैकिङ्ग कागजात पेश नगरेता पनि वैङ्क ग्यारेण्टी फुकुवा वा पासवुक फुकुवाको अवस्थ्ामा भने विदेशी मुद्रा आर्जन गरेको वैकिङ्ग कागजात पेश गराउनु अनिवार्य छ । त्यसै गरी कुनै उद्योग वा र्फमले उद्योग दर्ता वा र्फम रजिट्रेशनको प्रमाणपत्र स्थायी लेखा नम्वर आवधिक भन्सार एजेण्ट नियुक्ति गरेको प्रमाणहरु एकपटक पेश गरेपछि सम्वन्धित कार्यालयले त्यसको अभिलेख राखी उक्त कागजातहरु मान्य रहेसम्म प्रत्येक पटक पेश नगराउन पनि सक्दछ ।

भारत निकासी हुने मालवस्तुको सम्वन्धमा देहायका कुराहरुमा विशेष ध्यान दिनु पर्दछ

• निकासीको लागि ल्याइएको मालवस्तु कुनै कानूनद्वारा मनाहि या निषेध गरिएको हुनुहुदैन ।
• निकासीको निमित्त वाणिज्य विभागले कोटा तोकि इजाजत दिने वस्तुहरु -जस्तै वनस्पति ध्यू, जिंङ्क अक्साइड, एक्रेलिक यार्न र तामाका वस्तुहरु) का वाणिज्य विभागवाट त्यस्तो इजाजत प्राप्त गरेको र इजाजत दिइएको परिमाण भित्र हुनुपर्नेछ ।
• सम्वन्धित निकायको सिफारिस वमोजिम निकासी गरिने मालवस्तुहरुका सम्वन्धमा त्यस्तो सिफारिस गरिएको हुनुपर्नेछ ।
• उत्पत्तिको प्रमाणपत्र सम्वन्धित जिल्लाको अधिकार प्राप्त उद्योग वाणिज्य महासंघ, संघ या च्याम्वर अफ कमर्सवाट निर्धारित ढांचामा जारी गरिएको हुनुपर्नेछ ।
• कच्चा पदार्थ पैठारी गर्दा वैङ्क ग्यारेण्टी वा पासवुक सुविधा अर्न्तर्गत गरेको भए पैठारी प्रज्ञापन पत्र नम्वर र मिति एवं भन्सार कार्यालयको नाम निकासी प्रज्ञापन पत्रमा उल्लेख गरिएको हुनुपर्नेछ ।
• तयारी पोशाक वाहेक अन्य वस्तु वण्डेड वेयर हाउसको सुविधा अर्न्तर्गत आयातित कच्चा पदार्थवाट निकासी हुनेमा त्यस्तो मालवस्तुको प्याकिङ्गमा "निकासीको लागि मात्र" वा "ँयच भ्हउयचत इलथि" भन्ने उल्लेख गरिएको हुनुपर्नेछ ।
• भारत वाहेक अन्य मुलुकमा तेस्रो मुलुकवाट आयातित मालवस्तु जुन रुपमा आयात गरिएको छ सोहि रुपमा निकासी गर्न सकिने भएकोले त्यसरी निकासी गरिने प्रज्ञापन पत्रमा पैठारी प्रज्ञापन पत्र नम्वर र मिति अनिवार्य रुपले उल्लेख गरि दिनु पर्दछ ।
• उद्योगले वैङ्क ग्यारेण्टी वा पासवुक सुविधा अर्न्तर्गत कच्चा पदार्थ पैठारी गरी तयारी वस्तु निकासी गर्दा त्यस्तो कच्चा पदार्थ कुन सुविधा अर्न्तर्गत कुन भन्सार कार्यालयवाट कुन प्रज्ञापन पत्रवाट पैठारी गरिएको हो निकासी प्रज्ञापन पत्रमा उल्लेख गरिनु पर्दछ ।
• सम्वन्धित निकायको सिफारिस वमोजिम निकासी गर्न पाउनेमा त्यस्तो सिफारिस प्रज्ञापन पत्र साथ पेश भएको हुनर्ुपर्दछ ।

 

प्रज्ञापन पत्र दर्ता गर्न खटिएको कर्मचारीले प्रज्ञापन पत्र दर्ता गर्नु पर्ूव निम्न कुराहर्रुतर्फ ध्यान दिने

• त्यस्तो वस्तु निकासी गर्दा प्रज्ञापन पत्रसाथ संलग्न हुनुपर्ने भनिएका कागज संलग्न छन्, छैनन् ।
• प्रज्ञापनपत्रमा भरिनु पर्ने विवरण पूरा भरिएको छ, छैन ।
• मालवस्तुको नाम इकाई र मूल्य स्पष्ट लेखिएको छ, छैन ।
• मालवस्तु धनी वा इजाजत प्राप्त भन्सार एजेण्टले सहिछाप गरेको छ, छैन ।

भन्सारसंग सम्वन्धित अध्ययनका महत्वपर्ूण्ा सामग्रीहरु

• भन्सार ऐन, २०६४ ।
• चालु आ.व. को आर्थिक ऐन ।
• निकासी पैठारी -नियन्त्रण) ऐन, २०१३ ।
• वाणिज्य मन्त्रालयको मिति २०४९।८।१५ को राजपत्रमा प्रकाशित सूचना र तत्सम्वन्धी संशोधनहरु ।
• भन्सार नियमावली २०६४ ।
• अ.शु. ऐन र नियमावली -अध्यावधिक) ।
• मु.अ. कर ऐन र नियमावली -अध्यावधिक) ।
• गुण्टा झटिी भारी आदेश सम्वन्धी अर्थ मन्त्रालयको सूचना -२०५७) ।
• भन्सार महसुल दरवन्दी पुस्तक -अध्यावधिक) ।
• ज्क् ऋयमभ भ्हउबिलबतयचथ ल्यतभक ९ऋजबउतभच ज्ञ-ढठ०
• भन्सार निर्देशिका २०५७ ।
• प्रज्ञापन पत्र भर्ने निर्देशिका ।
• भन्सार विभागवाट समय समयमा भएका परिपत्रहरु ।
• विश्व भन्सार संगठनको मूल्याङ्कन पद्धति ।
• भंन्सार कार्यविधि २०६१ ।
• भंन्सार दिर्ग्दशन २०६१ ।